Η διάλυσή της συνέβη με την Δ΄ Σταυροφορία, που από εκστρατεία για την απελευθέρωση των Αγίων τόπων ξεστράτισε, στράφηκε κατά του Βυζαντίου, πολιόρκησε, κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη και επέφερε κατά της αυτοκρατορίας πλήγμα καίριο και τη διάλυσή της.
Πολλά ήσαν τα αίτια της πτώσης της Πόλης στους Φράγκους, εξωτερικά και εσωτερικά. Αναφέρονται παρακάτω επιγραμματικά για προβληματισμό και για το σήμερα. Η παρακμή δεν έρχεται μόνη της, υπάρχουν αίτια. Και εφόσον υπάρξει η παρακμή, νομοτελειακά ακολουθεί η πτώση.
Ξεκινώντας από τα εξωτερικά αίτια, πρέπει να θυμηθούμε ότι εποφθαλμιούσαν την Πόλη πολλοί για την αίγλη της, τον πολιτισμό της, τα πλούτη της και επιχείρησαν άλλοι να την καταλάβουν. Και άλλοι περίμεναν την ευκαιρία να δράσουν. Οι πρώτοι έχουν ονόματα και προήλθαν από τον Βορρά και την Ανατολή, όπως τα Γερμανικά φύλα, οι Ρώσοι, οι Βούλγαροι οι Ούγγροι, οι Σέρβοι, οι Άραβες, οι Τούρκοι.
Κατά τον ΙΑ΄ αιώνα ο τουρκικός κίνδυνος μεγαλώνει και το 1071 ο βυζαντινός στρατός ηττάται από τους Σελτζούκους Τούρκους στο Ματζικέρτ με συνέπεια να χαθεί μεγάλο τμήμα της Μ. Ασίας.
Οι δεύτεροι θα έλθουν. Και είναι δυστυχώς η Χριστιανική Δύση. Η Ανατολή χάνει ένα-ένα τα ερείσματά της στην Ιταλία και την Αδριατική. Οι Νορμανδο-φράγκοι καταλαμβάνουν τη Βάρη. Τον Νοέμβριο του 1202 καταλαμβάνεται η δαλματική πόλη Ζάρα, που ήταν προσαρτημένη στο βασίλειο της Ουγγαρίας, για λογαριασμό των Βενετών. Ο επεκτατισμός και τα επί Καρόλου του μεγάλου μονοκρατορικά σχέδια της Δύσης μπαίνουν εκ νέου σε εφαρμογή την περίοδο αυτή της "μετακαρλο-μάγνειας Φραγκοσύνης".
Και ερχόμαστε στα εσωτερικά αίτια. Οι δυναστικές έριδες στο Βυζάντιο δεν έλειψαν ποτέ. Στα υπό εξέταση χρόνια έχουμε στην Κωνσταντινούπολη τη δυναστική έριδα των Αγγέλων. Το κράτος γίνεται δυνάστης, επιβάλλει δυσβάστακτη φορολογία, μεγαλύτερη στις επαρχίες, με όλα τα συνακόλουθα: αμφισβήτηση της κεντρικής εξουσίας από τους πολίτες, διατάραξη της κοινωνικής ισορροπίας, διαφθορά στη Διοίκηση και στους πολίτες, χωριστικές τάσεις και κινήματα.
Να στηριχθεί το κράτος πού; Δεν έχει ναυτικό δικό του. Στηρίζεται πλέον σε ξένες ναυτικές δυνάμεις. Έχασε το εμπόριο από τα χέρια του. Οι προνομιούχες πόλεις της Ιταλίας Βενετία, Πίζα και Γένουα δημιουργούν ακμαίες δυτικές παροικίες στην Ανατολή. Τέλος, δεν έχει στρατό. Οι χερσαίες δυνάμεις αποτελούνται από μισθοφόρους, ξένους κατά το πλείστον. Το Βυζάντιο χωρίς να το καταλάβει ήταν πλέον μια χώρα φόρου υποτελής στους ξένους.
Οι Τούρκοι προ των Πυλών; Όχι. Θα τους προλάβουν οι Δυτικοί. Η πτώση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους θα έρθει δυόμισι αιώνες πριν την πτώση της Πόλης στους Τούρκους, προς εντροπή και όνειδος της χριστιανικής και πολιτισμένης
Δύσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου