ΒΕΡΟΙΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΟΥΠΟΛΗ-Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Είμαστε στα χρόνια της αυτοκράτειρας Ειρήνης της Αθηναίας. Χρονικά βρισκόμαστε στον 8ο αιώνα.
Η Ειρήνη επιλέχθηκε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Ε΄ (741-775) ως σύζυγος του υιού και διαδόχου του Λέοντα του Δ΄ (775-780). Η Ειρήνη βασιλεύει από το 780 μέχρι το 790 ως επίτροπος του ανήλικου γιου της Κωνσταντίνου του Στ΄, που ενήλικας πλέον βασιλεύει μόνος από το 790 έως το 797. Από το 797 η Ειρήνη βασιλεύει μόνη μέχρι το 802, έτος κατά το οποίο εξορίζεται.
Στα χρόνια της βασιλείας της Ειρήνης συμβαίνουν γεγονότα από τα οποία ξεχωρίζω: 1) τη Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο (787 Νίκαια Βιθυνίας), 2) τη στέψη του Καρλο-Μάγνου το 800 ως αυτοκράτορα των Ρωμαίων (imperator Romanorum) στο ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη και 3) την ειρηνική εκστρατεία της Ειρήνης, μέσω Βουλγαρίας, προς τη Βέροια - Βερρόη, η οποία είχε καταστραφεί από μεγάλο σεισμό.
Η εκστρατεία της Ειρήνης, που μας ενδιαφέρει στο σημερινό σημείωμα, έχει τα εξής ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Όπως ήδη λέχθηκε είναι ειρηνική εκστρατεία. Δε θα τη λέγαμε θρίαμβο, νομίζω ότι η πιο κατάλληλη λέξη είναι περιοδεία, αλλά με πλήρη στρατιωτική κάλυψη. Θα τη χαρακτήρισα, ακόμη, ότι είχε πανηγυρικό - πολιτιστικό χαρακτήρα με δεδομένο ότι συνοδεύονταν από σώμα μουσικών. Στη Βερρόη ή Βέροια η Ειρήνη αποφασίζει την ανοικοδόμηση της πόλης, την οποία και ονομάζει Ειρηνούπολη. Πηγές για την εκστρατεία αυτήν αφθονούν στους συγγραφείς της εποχής και των μετέπειτα χρόνων μία των οποίων, η του Κεδρηνού, δημιούργησε σύγχυση. Ο Κεδρηνός θέλει τη Βέροια πλησίον της Θεσσαλονίκης. Σημειώνω ότι Βέροια έχουμε τη μακεδονική, τη συριακή (χαλέπι) και τη θρακική.
Τη θέση του Κεδρηνού εκμεταλλεύτηκαν Βούλγαροι και Σλάβοι για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Είπαν ότι η Βέροια της Ημαθίας καταλείφθηκε από τον Κρούμο. Φυσικά δεν πρόκειται ούτε για την Ειρηνούπολη της Νάουσας, που μετονομάστηκε πρόσφατα Ειρηνούπολη από Αγγελοχώρι ούτε περί της Βέροιας της Ημαθίας. Σήμερα η ιστορική επιστήμη έχει ξεκαθαρίσει ότι η Βέροια ή Βερρόη, που μετονομάστηκε Ειρηνούπολη δεν είναι η μακεδονική, αλλά η θρακική. Από τις πολλές σωστές περιγραφές την ιδιότυπης αυτής εκστρατείας παραθέτω το απόσπασμα του Θεοφάνη: "Εξήλθεν... επί την Θράκην... και απήλθεν έως Βερροίας" και στη συνέχεια "Κατήλθε έως Φιλιππουπόλεως... κτίσασα και την Αγχίαλον". Πλήρη βιβλιογραφία με παραπομπές μπορεί ο αναγνώστης να βρει στο έργο του Γεωργίου Χ. Χιονίδη "Ιστορία της Βεροίας, της πόλεως και της περιοχής, 2ος τόμος: Βυζαντινοί χρόνοι 1970".