ΑΜΦΙΠΟΛΗ Γράφει ο Μανώλης Βαλσαμίδης

Η κ. Περιστέρη έχει πολλή δουλειά μπροστά της. Έγινε τέτοιος ντόρος για την ομολογουμένως
μεγάλη της επιτυχία, της ανασκαφής του τύμβου της Αμφίπολης, λέχτηκαν τόσα πολλά, ασφαλώς και η ίδια έχει τόσες σκέψεις, ερωτήματα που θα την βασανίζουν και θα την βασανίζουν για καιρό. Παλαιότερα, συνάδελφός της, έκανε χρόνια να δημοσιεύσει την ανακοίνωσή της. Έλειπαν συγκρίσιμα στοιχεία και επιστήμη χωρίς βάση δεδομένων και δυνατότητα σύγκρισης δεν υπάρχει. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Υπάρχει εύρος γνώσης, πλέον των εκατό μακεδονικοί τάφοι έχουν ανασκαφεί και παρότι δεν είναι ίδιοι, η φιλοσοφία τους ξεκινάει από την ίδια αφετηρία, πλην της περίπτωσης του τάφου της Κρίσεως όπου ανατρέπονται μύθοι.
Σήμερα θα σταθώ σε μια ακόμα δυνατή υπόθεση. Με δεδομένο ότι για έναν νεκρό της περιόδου του τέλους του 4ου με αρχές του 3ου αιώνα ένας θάλαμος είναι αρκετός, σε κάποιους έχουμε και προθάλαμο για απόθεση πλούσιων κτερισμάτων ή και ταφή γυναικός, και εδώ σταματάμε, στην Αμφίπολη έχουμε και τρίτο θάλαμο, που κατά την ταπεινή μου γνώμη χρονολογικά είναι ο πρώτος τάφος. Ήταν άρτιος, μονοθάλαμος τάφος, με ταφή και στη συνέχεια ενσωματώθηκε στον ενιαίο μνημειακό τάφο ως τρίτος θάλαμος. Στην περίπτωση που ισχύει αυτή η υπόθεση, τότε ο πρώτος νεκρός έχει συγγενική σχέση με τον επιφανή νεκρό, για την ταφή του οποίου κατασκευάστηκε το μνημείο.
Έχει λοιπόν η κ. Περιστέρη άλλη μια πρόταση - υπόθεση εργασίας. Ο πρώτος θάλαμος, όπως από την είσοδο βλέπουμε το μνημείο, είναι ο προθάλαμος, στον οποίο ασφαλώς υπήρχαν πλούσια κτερίσματα, όπλα κλπ. ίσως και ταφή γυναικός, ο δεύτερος θάλαμος με το ψηφιδωτό είναι ο νεκρικός θάλαμος του επιφανούς στρατηγού και ο τρίτος θάλαμος είναι νεκρικός θάλαμος συγγενικού προς τον στρατηγό προσώπου π.χ. του πατέρα του.
Κάτι ανάλογο έχουμε στη Μίεζα στον τάφο της Κρίσεως, χωρίς όμως ενσωμάτωση του προηγούμενου τάφου, αλλά σε λειτουργική συνάφεια με τον νέο. Ο επισκέπτης του τάφου της Κρίσεως έχει στα αριστερά της εισόδου του νέου μεγάλου τάφου, του επιφανούς στρατηγού, την είσοδο τάφου οικείου ή οικείων του μεγάλου νεκρού. Η κ. Περιστέρη θα ξαναδεί τον τάφο της κρίσεως, είμαι βέβαιος, αν και είναι και αυτός συλημένος. Θα μιλήσει και με την κ. Λιάνα Στεφανή, η οποία συνέχισε την ανασκαφή Πέτσα στον προθάλαμο του τάφου της Κρίσεως, όπου βρέθηκαν πολλά.
Πριν προβάλλω τους φόβους μου, γνωστούς στους φίλους μου που παρακολουθούν τα γραφόμενά μου, θέλω όμως να υπογραμμίσω πρώτα ότι οι δύο επιφανείς στρατηγοί του Μεγάλου Αλεξάνδρου Πευκέστας και Νέαρχος υπήρξαν μαθητές του Αριστοτέλους στη Σχολή της Μίεζας, στον "Περίπατο", ήταν συμμαθητές του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και τώρα οι φόβοι μου. Πολύς ντόρος και μετά η εγκατάλειψη. Η εικόνα του τάφου που ανέσκαψε ο Δανός αρχαιολόγος Κινχ, όπως παρακάτω, του έφιππου μακεδόνα που δορατίζει βάρβαρο ξεθώριασε και έσβησε!