Θεωρία: Τα λόγια τα αναφερόμενα σε έννοιες σπουδαίες, όπως η ελευθερία, η αλληλεγγύη, η
ευημερία, η ευδαιμονία, το καθήκον και πόσες άλλες, τα λόγια των απλών ανθρώπων αλλά και οι φιλοσοφημένες ιδέες αποτελούν τη θεωρητική πλευρά ανάλυσης ή σύνθεσης για την επιλογή και την ιεράρχηση των αξιών της ζωής.
Πράξη: Πράξη είναι η συνέπεια, η εφαρμογή, η υλοποίηση των θέσεων που συνάδουν με τις ιδέες στις οποίες θεωρητικά καταλήγουμε. Και είναι η πράξη το δεύτερο σκαλοπάτι πάνω από τη θεωρία. Και αυτό είναι το πιο δύσκολο. Γι αυτό χρειάζονται πρότυπα.
Γράφουμε πολλά αυτές τις ξεχωριστές ημέρες. Έγραψα κι εγώ για το πως εννοεί την αγάπη ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Είναι χρήσιμο να δούμε πώς βίωσε την αγάπη ο άλλος μεγάλος της Εκκλησίας μας άγιος, ο Μέγας Βασίλειος, του οποίου "γένος μεν αυτώ η προς θεόν οικείωσις. πατρίς δε η αρετή" (Γρηγόριος Νύσσης).
Λιμός: Η πείνα, η στέρηση των χρειωδών, στο υλικό επίπεδο και στο πνευματικό επίσης. Το 368, οκτώ χρόνια μετά την ανάρρηση του Βασιλείου στον επισκοπικό θρόνο της Καισάρειας, πέφτει στην πόλη και την περιοχή μεγάλη πείνα. "Λιμός ην και των πώποτε μνημονευομένων ο χαλεπώτατος. " Έκαμνε [υπέφερε] δε η πόλις, επικουρία δ' ην ουδαμόθεν...", υπέφερε η πόλη και βοήθεια δεν υπήρχε από πουθενά.
Ο Βασίλειος εξαργύρωσε σε τρόφιμα την όση περιουσία του απέμενε ("τας εαυτού κτήσεις αποδόμενος και εις τροφάς διαμείψας τα χρήματα...") και οργάνωσε συσσίτια για κάθε πεινώντα και ενδεή, ιδιαιτέρως δε για την νεότητα χωρίς εξαίρεση (τρέφων τους τε πανταχόθεν συρρέοντας και την νεολαίαν παντός του δήμου της πόλεως ως και τοις των Ιουδαίων παισίν εκ του ίσου).
Ο άνθρωπος κατά τον Βασίλειο ειναι "πολιτικόν ζώον και συναγελαστικόν". Και στους όρους κατά πλάτος: "Ήμερον και κοινωνικόν ζώον ο άνθρωπος... ουχί μοναστικόν και άγριον". Οι αρχές αυτές προτρέπουν τον χριστιανό σε στάδια άθλησης, σε ευοδία προκοπής (προκομμένη πορεία) και σε αισθήματα αυταπάρνησης.
Μιμητές: Το παράδειγμα οδηγεί σε μίμηση. Ο Βασίλειος με το παράδειγμά του και με το λόγο του ανοίγει τις αποθήκες των πλουσίων. Χαρακτηριστικοί οι λόγοι του: "Προς τους πλουτούντας", "Εν λιμώ και αυχμώ", "Εις το ρητόν καθελώ μου τας αποθήκας". Το αποτέλεσμα; Επαρκής η τροφοδοσία για το άθροισμα των ανθρώπων που βρέθηκαν σε απόγνωση, ακόμη και προ του χείλους του θανάτου (συναγαγών εν αυτώ τους του λιμού τραυματίας, έτι δε ούς [εκείνους] και μικρόν αναπνέοντας, πάσαν ηλικίαν ελεεινήν, παν είδος τροφής ερανίζων... , Γρηγορίου Θεολόγου Επιτάφιος).
Παρών ο Βασίλειος σε όλη τη διαδικασία "την του Χριστού διακονίαν μιμούμενος, ός και λαντίω διαζωνύμενος ουκ απηξίου νίψαι τους πόδας των μαθητών, εθεράπευε μεν τα σώματα των δεομένων, εθεράπευε δε και τας ψυχάς..." (Γρηγορίου Επιτάφιος), "παραμυθών αρειανούς, Ιουδαίους, ειδωλολάτρας" (Παπαρρηγόπουλος: Ιστορία Ελλην. Έθνους Β΄τ. σ. 543).
Το μεγάλο έργο του Βασιλείου στη συνέχεια ήταν η Βασιλειάς.
ευημερία, η ευδαιμονία, το καθήκον και πόσες άλλες, τα λόγια των απλών ανθρώπων αλλά και οι φιλοσοφημένες ιδέες αποτελούν τη θεωρητική πλευρά ανάλυσης ή σύνθεσης για την επιλογή και την ιεράρχηση των αξιών της ζωής.
Πράξη: Πράξη είναι η συνέπεια, η εφαρμογή, η υλοποίηση των θέσεων που συνάδουν με τις ιδέες στις οποίες θεωρητικά καταλήγουμε. Και είναι η πράξη το δεύτερο σκαλοπάτι πάνω από τη θεωρία. Και αυτό είναι το πιο δύσκολο. Γι αυτό χρειάζονται πρότυπα.
Γράφουμε πολλά αυτές τις ξεχωριστές ημέρες. Έγραψα κι εγώ για το πως εννοεί την αγάπη ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Είναι χρήσιμο να δούμε πώς βίωσε την αγάπη ο άλλος μεγάλος της Εκκλησίας μας άγιος, ο Μέγας Βασίλειος, του οποίου "γένος μεν αυτώ η προς θεόν οικείωσις. πατρίς δε η αρετή" (Γρηγόριος Νύσσης).
Λιμός: Η πείνα, η στέρηση των χρειωδών, στο υλικό επίπεδο και στο πνευματικό επίσης. Το 368, οκτώ χρόνια μετά την ανάρρηση του Βασιλείου στον επισκοπικό θρόνο της Καισάρειας, πέφτει στην πόλη και την περιοχή μεγάλη πείνα. "Λιμός ην και των πώποτε μνημονευομένων ο χαλεπώτατος. " Έκαμνε [υπέφερε] δε η πόλις, επικουρία δ' ην ουδαμόθεν...", υπέφερε η πόλη και βοήθεια δεν υπήρχε από πουθενά.
Ο Βασίλειος εξαργύρωσε σε τρόφιμα την όση περιουσία του απέμενε ("τας εαυτού κτήσεις αποδόμενος και εις τροφάς διαμείψας τα χρήματα...") και οργάνωσε συσσίτια για κάθε πεινώντα και ενδεή, ιδιαιτέρως δε για την νεότητα χωρίς εξαίρεση (τρέφων τους τε πανταχόθεν συρρέοντας και την νεολαίαν παντός του δήμου της πόλεως ως και τοις των Ιουδαίων παισίν εκ του ίσου).
Ο άνθρωπος κατά τον Βασίλειο ειναι "πολιτικόν ζώον και συναγελαστικόν". Και στους όρους κατά πλάτος: "Ήμερον και κοινωνικόν ζώον ο άνθρωπος... ουχί μοναστικόν και άγριον". Οι αρχές αυτές προτρέπουν τον χριστιανό σε στάδια άθλησης, σε ευοδία προκοπής (προκομμένη πορεία) και σε αισθήματα αυταπάρνησης.
Μιμητές: Το παράδειγμα οδηγεί σε μίμηση. Ο Βασίλειος με το παράδειγμά του και με το λόγο του ανοίγει τις αποθήκες των πλουσίων. Χαρακτηριστικοί οι λόγοι του: "Προς τους πλουτούντας", "Εν λιμώ και αυχμώ", "Εις το ρητόν καθελώ μου τας αποθήκας". Το αποτέλεσμα; Επαρκής η τροφοδοσία για το άθροισμα των ανθρώπων που βρέθηκαν σε απόγνωση, ακόμη και προ του χείλους του θανάτου (συναγαγών εν αυτώ τους του λιμού τραυματίας, έτι δε ούς [εκείνους] και μικρόν αναπνέοντας, πάσαν ηλικίαν ελεεινήν, παν είδος τροφής ερανίζων... , Γρηγορίου Θεολόγου Επιτάφιος).
Παρών ο Βασίλειος σε όλη τη διαδικασία "την του Χριστού διακονίαν μιμούμενος, ός και λαντίω διαζωνύμενος ουκ απηξίου νίψαι τους πόδας των μαθητών, εθεράπευε μεν τα σώματα των δεομένων, εθεράπευε δε και τας ψυχάς..." (Γρηγορίου Επιτάφιος), "παραμυθών αρειανούς, Ιουδαίους, ειδωλολάτρας" (Παπαρρηγόπουλος: Ιστορία Ελλην. Έθνους Β΄τ. σ. 543).
Το μεγάλο έργο του Βασιλείου στη συνέχεια ήταν η Βασιλειάς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου